بسیج اقتصاد مقاومتی و چند باید و نباید دیگر
یکی از ارکان اصلی و تاثیرگذار اقتصاد مقاومتی از منظر مقام معظم رهبری از سال ۸۹ تا کنون، نقش پررنگ و دائمی مردم در استفاده از ظرفیتها، حمایت، مدیریت مصرف و سرمایهٔ آنهاست. مردمی که بطن جامعهاند و هر کدام با آگاهی و فرهنگ صحیح در خانواده میتوانند بخش عظیمی از این جهاد داخلی را به ثمر برسانند. بر همین اساس بسیج به عنوان بارزترین جلوهٔ اتحاد ملی در حوزههای مختلف مردمی عامل تحرک و موفقیت نظام در جهت اهداف اقتصاد مقاومتی خواهد بود. طبق فرمودهٔ مقام معظم رهبری تبیین این مفهوم عمیق و مهم بر عهدهٔ قشر علمی و دانشجوی کشور است که در این رابطه میتوانید نکات قابل توجهی را در گفتوگو با آقای مرتضی فیروزآبادی بخوانید.
• با توجه به اهمیت مشارکتهای مردمی در کشور، بسیج چگونه میتواند در تحقق اقتصاد مقاومتی نقش آفرینی کند؟
اگر بخواهیم دربارهٔ نسبت بسیج با اقتصاد مقاومتی صحبت کنیم باید ابتدا اقتضائات پیگیری اقتصاد مقاومتی در کشور را با توانمندیها و ظرفیتهای بسیج بسنجیم و نقش بسیج را در اقتصاد مقاومتی مشخص کنیم. در این رابطه حداقل چند مرحله میتوان متصور بود؛ اول نیازمند این هستیم که مسئلهٔ اقتصاد مقاومتی در سراسر کشور و آحاد مردم خوب فهمیده شود، ما دارای کشوری هستیم که پایهٔ اداره و پیشرفت آن، مردم هستند، باید امور از طریق مردمی شدن و مشارکت مردمی پیگیری شود و به نتیجه برسد. تاکنون موفقیتهای نظام هم از این جنس بوده و جاهایی که توانسته مردم را در مسائل کشور درگیر کند پیشرفت کرده است. به همین دلیل با توجه به نقش مهمی که مردم دارند یکی از نیازهای اصلی اقتصاد مقاومتی رساندن این پیام به آنها است. نیاز دیگر اقدام و عملی است که هم توسط آحاد مردم میتواند انجام شود و هر کسی به سهم خودش نقشی را ایفا کند و هم کارهایی است که بر عهدهٔ دولت و تصمیم گیران اجرایی کشور است. بخشی که مربوط به مسئولین است نیازمند مطالبهگری و پیگیری است و آنچه بر عهدهٔ مردم است باید خوب تبیین شود. با این تقسیم بندی اجمالی در اقتصاد مقاومتی اگر نگاهی به ظرفیتهای بسیج بیندازیم آن را یک سازمان مردمی در سراسر کشور میبینیم که همهٔ آحاد کشور درگیرش هستند، در همهٔ قشرها حضور دارد و در تمام نقاط کشور شبکهٔ گستردهای است که پهن شده و رسالت مهم آن پیش بردن مسائل حیاتی انقلاب است. در همین عرصه، باید یک وظیفه و چارچوبی برای خود قائل باشد که آنچه روی زمین میماند را از روی دوش کشور بردارد و بر عهده بگیرد.
• اگر جزئی تر بخواهید صحبت کنید، دقیقاً بسیج در این زمینه چه کارهایی باید انجام دهد؟
به نظر میرسد که بسیج حداقل سه کار اساسی برای اقتصاد مقاومتی میتواند انجام دهد؛ یکی همان مسئلهٔ گفتمان سازی و فهم مسئله در بین مردم و تبیین درست آن است. با این شبکهٔ گسترده اگر همهٔ اعضای بسیج حقیقت را بفهمند و به دیگران انتقال دهند ما شاهد یک گفتمان سازی صحیح خواهیم بود و با توجه به ظرفیتهای دیگری چون رسانه نیز این موضوع بیشتر قابل انتشار است. نکتهٔ دوم، بسیج کردن ظرفیتهای ملی است. دهها کار در کشور وجود دارد که میشود در بین آحاد ملت تقسیم کرد و هرکسی یک کار کوچک به عهده بگیرد. بسیج اگر بتواند این ظرفیتهای ملی را مشخص کند و در تحقق و اجرایی سازی اقتصاد مقاومتی همهٔ مردم را اعم از کشاورز و معلم و... مشارکت دهد، یک اقدام عملی برای اقتصاد مقاومتی شکل گرفته است. بخش سوم مطالبهگری از مسئولین است که باید توسط بسیج و به ویژه بسیج دانشجویی که اقشار مطالبه گر جامعه محسوب میشوند، انجام شود.
• در شرایط فعلی هم نگرش و اقدامات بسیج به بحث اقتصاد مقاومتی به همین ترتیب است؟ آیا روش و سبک فعالیتها نیازمند تغییرات ویژهای نیست؟
تا آنجا که من اطلاع دارم امروز این نگرش در بین همهٔ اقشار بسیج مشاهده میشود و در هر سه بخش فعالیتهای خوبی صورت میگیرد. اگر در گذشته این انتقاد به تشکلها وارد بود که صرفا در سطح مسائل سیاسی و قدری فرهنگی کارهای مطالبه گرانه و جریان سازیشان را پیگیری میکردند، امروز ما به دنبال آن هستیم که دانشگاهها در مسائل اصلی کشور درگیر شوند و واقعیتها را دنبال کنند. اولویت اول و اصلی معاونت علمی بسیج دانشجویی این است که حیطهٔ مشغولیت دانشجویان تبدیل شود به مسائل اصلی کشور به ویژه اقتصاد مقاومتی در بخشهای مختلفی چون صنعت، کشاورزی، انرژی، فرهنگ مصرف و غیره. برای این کار هم کارگروههای ویژهای در خود سازمان تشکیل شده و هم دورههای متعدد آموزشی در سراسر کشور با استقبال دانشجویان در حال برگزاری است. آن چیزی که در آینده انتظار میرود در کشور شکل بگیرد و هر دانشجویی میتواند انجام دهد، توجه به چند کار مفیدی است که تا به حال مغفول مانده، شاید اولین و مهمترینش این باشد که تجربیات موفق ما در مسئلهٔ اقتصاد مقاومتی و مسائلی که مربوط به پیشرفت کشور است به درستی تبیین شود تا همه بتوانند در آینده استفاده کنند. باید آن کسی که سالهای گذشته در تولید داخلی محصولی در کشور موفق شده تجربهاش را در فضای دانشگاه مطرح کند و افراد دیگر آن را بشنوند، که هم مایهٔ امید است و هم الگوبرداری. کسی هم که در دانشگاه نیست و رسانهای در اختیار دارد میتواند در شناساندن افراد موفق موثر باشد. کار دوم آشنایی فضای دانشگاه با مشکلات پیش روی تولید و تحقق اقتصاد مقاومتی است که این هم با دعوت فعالین اقتصادی و کسانی که دستی در تولید یا آشنایی با این مسائل دارند میتواند انجام شود. به هر حال من و شما باید کمک کنیم که این کار در دستور کار دانشگاهها و تشکلها قرار بگیرد و جنس فعالیتها بهبود یابد، تا ما به نقطهٔ مطلوبی برسیم.
• این نوع پیگیریها و فعالیتهای موثر بسیج چه مصادیقی داشته است؟
به طور مثال در همین چند هفتهٔ گذشته میتوان به نامهٔ ۲۲ دانشگاه به رئیس جمهور برای افزایش قیمت خرید تضمینی گندم، یا نامه دانشگاه تبریز به رئیس بانک مرکزی برای مسئلهٔ حذف دلار از مبادلات تجاری کشور و جایگزین کردن پول خودمان برای پیمانهای پولی دو جانبه، نامههای جداگانهٔ چندین دانشگاه مثل صنعتی شریف، تهران و... در موضوع اصلاح قیمت خوراک پتروشیمی اشاره کرد.
دورههای آموزشی نیز چند بخش دارد که ابتدا آشنایی با کلیات اقتصاد مقاومتی بوده، مبنی بر اینکه بدانیم یک اقتصاد ریاضتی و منفعلانه نیست و ما به دنبال چه هستیم. بعد از آن ورود تخصصی متناسب با رشتهٔ شرکت کنندگان در دوره صورت میگیرد، مثلا مسائل کشاورزی یا انرژی و صنعت به طور کامل برای متخصصین شان توضیح داده میشود. بخش سوم راهکارهای عملی است که گاه آن را به عنوان یک جلسهٔ مجزا تبیین میکنیم تا بچهها بدانند در دانشگاهها دقیقا چه کاری میتوانند انجام دهند، تجربیات موفق و فیلمهای خوبی را که در دستاوردهای کشور و پیشرفتهای علمی و صنعتی و... کشور ساخته شده را در دانشگاهها پخش میکنیم توصیهمان بر این است که از هر شهری مثلا کشاورز نمونه یا صنعتگران و افراد موفق دیگرشان را وارد فضای علمی کنند. میتوان گفت تقریبا نیمی از استانهای کشور متناسب با بومی خودشان تا به حال دوره دیدهاند.
البته همانطور که ذکر کردم، این قبیل کارها در گذشته هم انجام میشده ولی سعی کردهایم بیشتر فضای کشور را درگیر مسائل اصلی و واقعی کنیم. دانشجو در مرحلهٔ اول باید خودش را با دید کامل و گفتمان سازی به جامعیت برساند، بعد از آن وارد فضای عملیاتی شود و ما برای این کار باید زیرساخت مناسب را فراهم کنیم و توصیههای مناسب داشته باشیم. که البته مطالعات دقیقی میطلبد تا کاملا خلأهای موجود برطرف شود و سئوال اساسی کشور مبنی بر اینکه «چه کنیم تا داوطلبان تولید داخلی بدانند از کجا شروع کنند» را پاسخ دهیم.
• تا چه حد مباحث اقتصاد مقاومتی بسیج در اختیار مسئولین اقتصادی کشور قرار میگیرد؟ آیا از سوی آنها مورد استقبال واقع میشود؟
چیزی که اهمیت دارد این است که ما به عنوان بسیج دانشجویی تلاش کردهایم چند پیام را به مسئولین اقتصادی برسانیم. اول مجموعهای از راهکارها را که با تکیه بر ظرفیت نسل جوان است، توانمندیاش اثبات شده و در شرایط فعلی اقتصادی، کشور را به سمت جلو پیش میبرد به گوش دولت برساند. این کار در نامههای تبیینی و رسانههای مختلف انجام شده است. پیام دومی که مهم بوده این است که مسئولین راه حل برون رفت کشور از مشکلات اقتصادی را در خارج از کشور قرار ندهند و این امر با شناساندن ظرفیتهای داخلی صورت گرفته است. نکتهٔ سوم اینکه ما جدیت و سماجت فضای دانشجویی را در مطالبهٔ مسئولین از اقتصاد مقاومتی نشان دهیم. که اگر دولت وظایف خود را پیگیری نکند ما وظیفهٔ خود میدانیم تا این کار به یک نقطهٔ عینی و واقعی برسد. خواستهٔ ما این است که دولت بعد از مذاکرات توجه جدی به اقتصاد مقاومتی داشته باشد و به کارهای مهمی مثل مسکن و معیشت خانوار بپردازد، همانطور که حرفهای خوبی دربارهٔ نظام بانکی زده میشود همت بیشتری هم از مسئولین برای خروجی مفیدتر نیاز است.
مصاحبه به زحمت خانم فاطمه امیدی تهیه و در شبکه محراب منتشر نموده اند.
1- اردوهای جهادی که با تبلیغات بالا ، تاکیدات زیاد و علاقه مندی دوستان بسیج دانشجویی همراهه باید هدفمند بشه . بنده خودم حداقل 5 بار اردوی جهادی رفتم و مسئولیت هم داشتم . توان دانشجوی انقلابی و بسیجی خیلی بیشتز از اینه که برود یه خانه بهداشت و مسجد در یه روستا بسازه و چند تا کار فرهنگی هم برای اونا انجام بده . این توان بالای دانشجوی بسیجی باید بره به سمت کارگاه های تولیدی . الآن رویکرد اردوهای جهادی نیاز محور و مکان محوری هست اما باید این اصلاح بشه و تبدیل بشه به تولید محور و تخصص محوری. تفصیل این پیشنهاد رو میتونم حضورا خدمتتون عرض بکنم .
2- برنامه های بسیج دانشجویی بیشتر آگاهی محور و تربیتی محور است اما لازمه که برای تاثیرگذاری بیشتر بسیج دانشجویی در دانشگاهها و فعالسازی دانشگاهها در اقتصاد مقاومتی فراگیر محور و فضاگیر محور بشه . منظورم اینه که با توجه به دید آقا که اکثر ملت بسیجین ،از خواب و خیال تربیت نیرو برای نظام دربیاییم و سعی کنیم از این جمعیت هزار نفری بسیجی در هر دانشگاهی یه خروجی اقتصادی مشخص دربیاریم . مثلا راه اندازی شعب ایتان در دانشگاه های مختلف خیلی خوبه .
3-الآن با این جمعیت بالای دانشجوی کشور واقعا ظلمه که بودجه پژوهش به اون درصد لازم که حضرت آقا گفته نرسیده ، جا داره شما از توان تاثیرگذاری دانشجوییتون استفاده کنید و با حرکت های دانشجویی به جد از دولت و مجلس مطالبه گری بشه . مراکز پژوهشی دانشگاهی کشور برای رسیدن با رویکرد ملی و بومی باید متناسب با جمعیت دانشگاهی ما باشه . الآن بسیاری از دانشجویان با وضعیت علمی عالی داریم که حداقل کاری که میشه کرد اینه که ما اینها رو برای ارتقای جایگاه علمی کشور تبدیل به یک شبکه پژوهشی بزرگ بکنیم که این حمایت مالی هم نیاز داره و لازمه اش رسیدن بودجه پژوهش به درصد واقعیشه .
خیلی ممنون از توجه شما